9 juin 2025
Je huis verkopen op lijfrente: voor- en nadelen
Een huis verkopen op lijfrente is een verkoopformule waarbij je als verkoper je eigendom overdraagt aan een koper in ruil voor een maandelijkse uitkering. De verkoop op lijfrente is een klein segment van de Belgische vastgoedmarkt, goed voor ongeveer 0,3% van alle vastgoedtransacties*. Maar voor verkopers op leeftijd biedt een verkoop op lijfrente wel degelijk enkele interessante voordelen. Let’s find out!
Verkoop op lijfrente: betekenis en principe
Bij een traditionele verkoop van een woning betaalt de koper eerst een voorschot bij de ondertekening van het compromis en daarna het restbedrag bij de notariële akte. Een verkoop op lijfrente verloopt helemaal anders: de koper betaalt ook eerst een voorschot – het ‘boeket’ – maar keert het resterende bedrag aan de verkoper uit in maandelijkse schijven.
Deze maandelijkse betalingen blijven meestal duren zolang de verkoper van de woning leeft. Vandaar de naam ‘lijfrente’!
Hoe werkt zo’n verkoop op lijfrente precies?
Mag je zomaar je huis verkopen op lijfrente?
Om je huis te verkopen op lijfrente, moet je volle eigenaar zijn van de woning. Je eigendom moet ook verkoopbaar zijn. Met andere woorden: er mag geen sprake zijn van erfdienstbaarheid, niet-overdraagbare erfpacht of een andere juridische beperking waardoor jij eigenlijk niet het recht hebt om de woning te verkopen. Verder moet je als verkoper natuurlijk ook juridisch handelsbekwaam zijn.
Voldoe je aan de bovenstaande voorwaarden, dan kan en mag je in principe je huis verkopen op lijfrente. Je moet uiteraard wel een koper vinden die bereid is om het risico van dit type verkoop te dragen. Meer daarover lees je bij de voor- en nadelen van lijfrente, verderop in dit artikel.
Wie een woning verkoopt op lijfrente, moet daarvoor naar de notaris. Een verkoop volgens deze methode verloopt immers verplicht via een notariële akte. Zo zijn zowel de verkoper als de koper juridisch beschermd en kunnen jullie alle afspraken officieel vastleggen.
Vrije lijfrente (volle eigendom) en verkoop op lijfrente met recht van bewoning (blote eigendom)
Kies je als verkoper voor vrije lijfrente, dan verkoop je je woning in volle eigendom. Dit kun je gerust vergelijken met een traditionele eigendomsoverdracht: je koper wordt meteen de volle eigenaar van het pand en kan dus onmiddellijk in het huis of appartement wonen.
Het alternatief is een verkoop op lijfrente met recht van bewoning. In dat geval verkoop je de woning in blote eigendom en krijg je het vruchtgebruik. Dat wil zeggen dat je in je huis mag blijven totdat je overlijdt. De woning is ondertussen wel niet meer jouw eigendom. Dit is in België de meest gangbare formule.
Hoeveel moet je koper maandelijks betalen?
De berekening van de lijfrente hangt van verschillende factoren af, zoals:
De leeftijd en levensverwachting van de verkoper
De keuze tussen een blote of volle eigendomsoverdracht
Het voorschot (boeket) bepaald bij het compromis
De marktrente
Eventuele andere afspraken
Een vastgoedmakelaar of notaris kan je helpen om de lijfrente voor je verkoop te berekenen.
Voor wie is een verkoop op lijfrente interessant?
Eigenaars die kiezen voor een verkoop op lijfrente, zijn meestal ouder dan 65. De levensverwachting van de verkoper(s) speelt immers een belangrijke rol in de berekening van de lijfrente. En hoe ouder de verkoper, hoe aantrekkelijker deze formule natuurlijk wordt voor de koper. Zodra de verkoper overlijdt, stoppen de maandelijkse afbetalingen van het huis.
Vooral bij oudere eigenaars zonder kinderen is verkopen op lijfrente een populaire keuze. Zij hoeven zich geen zorgen te maken over hun nalatenschap én krijgen met de maandelijkse betalingen van de koper de nodige zekerheid om hun lopende kosten te kunnen betalen.
Je huis verkopen op lijfrente: dit zijn de voor- en nadelen
Voordelen
Als verkoper (op leeftijd) zijn er zeker enkele redenen om voor een verkoop op lijfrente te kiezen:
Je hebt financiële zekerheid. Je krijgt een voorschot en hebt daarnaast levenslang een maandelijks inkomen in de vorm van lijfrente. Je kunt dit dus wat vergelijken met een pensioen.
Je kunt in je eigen huis blijven wonen als je voor een verkoop op lijfrente met recht van bewoning kiest. Én de onroerende voorheffing en grote onderhoudskosten zijn niet meer voor jouw rekening, maar voor de nieuwe eigenaar van je woning.
Verkoop op lijfrente is fiscaal interessant. De maandelijkse lijfrente telt niet als fiscaal inkomen, zodat je hierop geen belastingen betaalt.
Ook voor je koper kan een aankoop op lijfrente gunstig zijn. Hij of zij hoeft het volledige aankoopbedrag niet meteen op tafel te leggen en kan de betalingen spreiden. En als jij vroeger dan verwacht sterft, dan doet de koper een gouden zaak – hoe erg dat ook klinkt.
Natuurlijk blijft een verkoop op lijfrente een ‘kanscontract’, wat zeker kan verklaren waarom deze verkoopmethode relatief weinig gekozen wordt.
Nadelen
Aan een verkoop op lijfrente zijn ook enkele nadelen verbonden, al zijn die voor jou als verkoper beperkt.
Zo loop je de kans dat je koper de maandelijkse rente niet meer kan betalen. Net daarom is het belangrijk dat je een sluitende notariële akte laat opmaken, zodat je hiertegen beschermd bent. Meestal bevat de overeenkomst een beding van ontbinding, waardoor je bij wanbetaling weer de volle eigenaar van je woning wordt én de ontvangen lijfrente mag behouden.
Meestal staat er een maximumtermijn in de overeenkomst van de verkoop op lijfrente, bijvoorbeeld 15 of 20 jaar. Als je na de einddatum nog in het huis of het appartement woont, dan verlies je je maandelijkse betalingen (maar mag je wel gratis in je woning blijven).
Tot slot is de totale opbrengst van een verkoop op lijfrente vaak lager dan bij een klassieke verkoop als je als verkoper vroeg overlijdt. Dat is misschien niet langer jouw probleem, maar kan wel van belang zijn voor eventuele erfgenamen. Daarom is een verkoop op lijfrente vaak een keuze die eigenaars zonder kinderen maken.
Verkopen op lijfrente doe je best niet alleen
Je huis op lijfrente zelf verkopen is in theorie zeker mogelijk, al heb je sowieso verplicht een notaris nodig om de notariële akte bij verkoop op te maken. In de praktijk kiezen veel eigenaars ervoor om samen te werken met een ervaren vastgoedmakelaar. Die kan immers helpen om een correcte waardebepaling van de woning te maken, de juiste kandidaat-kopers te bereiken en het compromis waterdicht op te stellen (hiervoor is een notaris niet verplicht).
Er bestaan ook makelaars die gespecialiseerd zijn in verkoop op lijfrente. Zij zijn dus ook bijzonder geschikt om je te adviseren en je eventueel te informeren over bepaalde risico’s of valkuilen.
*Bron: Lijfrente-Makelaar
